Beyin tümörü tedavisinde yeni umut

Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin Tümörü Araştırmaları Program Direktörü Prof. Dr. Murat Günel müthiş bir başarıya imza attı.

ABD'de yaygın beyin tümörü meninjiyomların (beyni çevreleyen zarda oluşan tümör cinsi) genetik altyapısını çözen uluslararası araştırma ekibinin başkanı olan Türk hekim Murat Günel, Türkiye'de hastalıklara yol açan genleri bulmaya dönük araştırmaları Sağlık Bakanlığı ile beraber yapmak istediklerini söyledi.

Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin Tümörü Araştırmaları Program Direktörü Prof. Dr. Murat Günel, meninjiyom tümörünün gen haritasının çıkarılmasını ve kişisel tedavi yöntemine imkan sağlayan bütçenin tamamının Türkiye'deki iki vakıftan geldiğini vurgulayarak, yakın zamanda çok daha geniş kapsamlı ve Türkiye'de hastalıklara yol açan genleri bulmaya dönük araştırmaları Sağlık Bakanlığı ile beraber yapmayı arzuladıklarını kaydetti.

Günel, ''Her yeni araştırmamızda Türkiye ile olan ortaklığımız büyüyerek devam ediyor'' dedi.

Araştırma sırasında Günel önderliğinde, 19 Türkün bulunduğu ekip, en sık görülen beyin tümör türü meninjiyomun oluşmasına neden olan 4 yeni 'genetik şüpheli' buldu. Şu anda yalnızca cerrahi olarak tedavi edilebilen meninjiyomların genetik profillerinin anlaşılabilmesi, ilk kez bu tümörler için kişiselleştirilmiş ilaç tedavilerinin geliştirilebilmesine imkan tanıyacak.

Araştırmanın sonuçları, dünyanın en önemli bilimsel dergilerinden biri olan Science'ın 24 Ocak tarihli sayısında yer almıştı.

Prof. Günel'in buluşuna göre, meninjiyomların hemen hemen hepsinin genetik altyapısı, sadece beş gendeki düzensizliklerle açıklanabiliyor.

Özellikle nüks eden ya da diğer dokulara yayılan meninjiyomlar ile cerrahi olarak yüksek risk taşıyan hastalarda, NF2 (neurofibromin 2) dışındaki genlerde görülen mutasyonlara yönelik ilaç tedavilerinin artık mümkün hale geldiğinin altını çizen Günel, bu konudaki açıklamalarına şu bilgileri eklemişti:

''Kişiye özel ilaç tedavileri, genellikle iyi huylu olan bu tümörlerin ilerlemesi için bir risk faktörü olan radyoterapi tedavisinin yerine artık geçebilir. Bu yaklaşımların daha kötü huylu tümörlere uygulanması da olanak dahilindedir.''

Beyin tümörlerinin oluşma sebebi hala net değil

Beyin tümörlerinin ortaya çıkmasında aileden gelen genlerin, daha da önemlisi hücre seviyesinde ortaya çıkan bozuklukların etkili olduğunu söyleyen Prof. Günel, anne?baba genleri yoluyla oluşan tümörlerin erken tespit edilip tedavi edilmesinin bu buluşla önünün açıldığını belirtmişti.

''Beyin tümörlerinin üçte biri meninjiyomlar yüzünden ortaya çıkıyor'' diyen Günel, buna sebebiyet veren faktörler konusunda ise henüz net bilgilerin oluşmadığını ifade etmişti. ''Bu konudaki değişik teorilerden yola çıkarak, özellikle çocuk yaşta maruz kalınan radyasyonun beyin tümörü oluşumunda etkisinin olduğunu biliyoruz'' diye konuşan proje direktörü, yakın zamanda elde edilen, ancak henüz tartışmalı olan bir bulguya göre, diş röntgenlerinin de bu tümörün oluşumunda etkisi olabileceğini belirtmişti.

Beyin tümörü tedavisinde çok önemli bir gelişme kaydeden Prof. Murat Günel, bu çalışmanın başından beri Türkiye ile ortak devam ettiğini ve özellikle Acıbadem Hastanesi, Marmara ve Bahçeşehir Üniversitelerinin bu buluşa katkısının büyük olduğunun altını çizmişti. Birçok tümör örneğinin bu hastanelerden geldiğini belirten Günel, bu çalışmaların sonuçlarının Türkiye'deki hastaneler ile paylaşıldığı ve Türk hastaların tedavisinde de kullanılacağı müjdesini vermişti.

Öte yandan Yale Üniversitesi laboratuvarlarında yapılmasına karşın, beyin tümörleri araştırmalarının neredeyse tamamının Türklerden oluşan bir ekip ile gerçekleştirdiğini vurgulayan Prof. Murat Günel, her yaz Türkiye'den 20 civarında doktora ve daha ileri seviyedeki tıp öğrencisini kabul ettiğini ve bu şekilde söz konusu araştırmalarda Türkiye ile entegrasyon sağlandığına dikkati çekmişti.

Araştırmanın finansmanı

Beyin tümörleri araştırmalarının çok pahalı çalışmalar olduğuna ve yeni buluşların elde edilmesi için maddi desteğin önemine değinen Prof. Günel, meninjiyom tümörünün gen haritasının çıkarılmasını ve kişisel tedavi yöntemine imkan sağlayan bütçenin tamamının Türkiye'deki iki vakıftan geldiği bilgisini paylaşmıştı.

Projeye yardım sağlayan Mehmet Kutman ve Gregory M. Kiez vakıflarına teşekkürlerini ileten Günel, Gregory M. Kiez'in de aynı hastalıktan dolayı vefat ettiğini, adına kurulan vakıfın da katkıları sayesinde bu hastalığın bir gün tamamen çaresinin bulunacağına inandığını ifade etmişti.

NF2 dışındaki gen bozukluğu ile oluşan meninjiyomlar, kafatabanında ortaya çıkıyor ve kanserleşmiyorlar. Tersine, beyin yarıkürelerinin dış yüzeyinde gözlenen tümörler, NF2 mutasyonları taşıyor ve özellikle erkeklerde kanserleşme gösteriyor. AA, Bugün