Bankacılık Kanunu değişiyor

Bankacılık Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı TBMM Başkanlığı'na sunuldu.

TBMM (AA) - Bankacılık Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı TBMM Başkanlığı'na sunuldu.

Tasarıya göre, Rekabet Kurulu'nun, bankalar hakkında Rekabetin Korunması Hakkında Kanun kapsamında resen veya ön araştırma sonucunda soruşturma açılmasına karar vermesi halinde, bu durum Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'na (BDDK) bildirilecek. Soruşturma sonucunda oluşturulan rapor, Rekabet Kurulu'nca karara bağlanmadan önce görüşünün alınmasını teminen BDDK'ya tebliğ edilecek.

Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF)  faaliyet  izni  kaldırılan bankaların uygun göreceği varlık ve yükümlülükleri  ile sözleşme ve kanundan  doğan  her  türlü  hak  ve alacaklarını, kuracağı bankaya  ya da mevcut bankalara devretmeye, devredilen varlıkların   toplamının,  devredilen  yükümlülüklerin toplamını karşılamaması halinde aradaki  farkı, bankanın nezdindeki sigortalı mevduat ve katılım fonunu aşmamak kaydıyla ödemeye veya banka nezdindeki sigortalı mevduatı ve sigortalı katılım fonunu doğrudan veya ilan edeceği  başka  bir  banka aracılığı ile ödemeye yetkili olacak. Bu fıkra çerçevesinde devredilen hak, alacak ve varlıkların toplam değerinin, devre konu  yükümlülüklerin toplamından fazla olması halinde,  aradaki fark ilgili bankaya veya bu bankanın iflas ya da tasfiye masasına  ödenecek.

Fon,  sigortalı mevduatı ve sigortalı katılım fonunu hak sahiplerine ödemesi veya kuracağı bankaya ya da mevcut bankalara devretmesi  halinde, mevduat ve katılım  fonu sahipleri  yerine bankanın doğrudan doğruya iflasını isteyecek. Bu şekilde yapılacak iflas isteminde, İcra  ve İflas Kanunu'nun iflasın ertelenmesine ilişkin hükümleri uygulanamayacak.

İflas eden bankalarda tüm kanuni yükümlülüklerin ifasından sonra tasfiye bakiyesi kalması halinde, bu tutarın hissedarlara dağıtımında, iflasına karar verilen bankaların hakim ortakları ve yöneticileri, yönetim kurulu üyeleri, denetim kurulu üyeleri,  genel müdür, genel müdür yardımcıları ile yönetim ve denetimine sahip olduğu  iştirakleri, hakim ortağı olan tüzel kişiler, gerçek ve tüzel kişi hakim ortaklarının hakim  ortak  olduğu şirketler, bu gerçek kişilerin kan ve kayın hısımları ile bu kişilerin hisselerini ciro, devir veya temlik suretiyle edinen üçüncü  kişiler  bu dağıtımdan pay alamayacak; Bunlara düşen pay fon ile diğer hissedarlar arasında hisseleri oranında garameten paylaştırılacak.

- Hissedar olma zorunluluğu kalkıyor -

Temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetimi Fona devredilen bankaların çözümlenmesi  sürecinde Fonun, sigorta tasarruf mevduat  ve katılım fonu yanında banka pasiflerini de kurulacak köprü bankaya ya da mevcut bankalardan  birisine devretme yetkisi olacak.

Banka zararının Fon tarafından devralınabilmesi için Fonun o bankada hissedar olması zorunluluğu kaldırılıyor.

TMSF, devredilen bankalarla ilgili  olarak kanunda  belirtilen  tedbirlerin alınması  amacıyla, Kurul tarafından verilecek izne gerek olmaksızın banka kurmaya yetkili olacak.

Kurulan bankanın varlık ve yükümlülükleri, tasfiye halindeki bankadan devralınması nedeniyle banka satış bedelinden, bu bankanın kuruluş ve faaliyet döneminde Fon tarafından yapılan masraflar düşüldükten sonra kalan tutarın tasfiye halindeki bankanın iflas veya tasfiye masasına verilerek alacaklıların hakları korunacak.

Fon tarafından haczedilen varlıkların satışında uygulanan ve alıcıların, satışa konu varlıkların geçmişe ilişkin  hukuki sorunları ile muhatap  olmamaları nedeniyle,  "Ticari İktisadi Bütünlük"  modeli,  Fon  bankalarının  hak  ve  varlıklarının satışında da uygulanabilecek.

Ticari iktisadi bütünlüklerinin satılması amaçlanan Fon bünyesindeki  bankaların, hak ve varlıklarının  katılım bankası  kurulması amacıyla  kamu sermayeli bankalara  veya Türkiye Vakıflar Bankası Kanunu'na göre kurulan bankaya veya bu  bankaların kuracağı  bağlı ortaklıklara satılması veya bu bankaların doğrudan  katılım bankası kurması halinde, kurucu banka ya da kurulacak katılım bankasıyla ilgili olarak bazı muafiyetler getirilerek, katılım bankacılığının geliştirilmesi ve yaygınlaştırılmasına yönelik imkan yaratılabilecek.

Fon alacaklarının  tahsilini teminen, Fona borçlu olan gerçek ve tüzel kişilere  ait, Fonun bilgisi dahilinde  olmayan  haczi kabil malvarlığının bulundukları yerleri doğru olarak haber verenlere, ilgili tutarın tahsil edilmesinden sonra Fon tarafından ikramiye verilebilecek. Verilecek ikramiyenin  miktarı, tahsil  edilen tutarın yüzde kırkını geçemeyecek.

- Kusur sorumluluğu getiriliyor -

Kusurlu bulunmadıkları halde madde düzenlemesi nedeniyle sorumluluğuna gidilen kişilerin korunması amacıyla kusur sorumluluğu getiriliyor.

Vakıflar Bankası hisselerinden, Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün idare ve temsil ettiği (A) ve (B) grubu hisselerden diğer mülhak vakıflara ait olanları hariç olmak üzere, yüzde 58,50946 oranındaki payın tamamı, Banka tarafından üç ayrı firmaya yaptırılan değerleme çalışmasının sonuç  bölümlerinde  belirtilen  değerlerin  ortalaması  gözönünde   bulundurularak  Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek beher hisse değeri üzerinden hesaplanacak bedel karşılığında Hazineye devredilecek.

Maddenin gerekçesinde, "BDDK'nın son yıllarda  uygulamaya  koyduğu, bankaların sermaye yapılarını güçlü tutma ve bu hedeflere uyumlu olarak temettünün bankaların bünyelerinde bırakılması politikası, Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün Vakıfbank'tan elde etmekte olduğu  temettü  gelirlerini  ve  dolayısıyla   vakfiyelerde   yazılı  olan  hayri,  sosyal,  kültürel, ekonomik şart ve hizmetleri yerine getirme faaliyetlerini sınırlanmaktadır" denildi.

Vakıfbank'ın, bankanın yönetim kurulu dokuz üyeden oluşacak. Yönetim Kurulu üyeleri Genel  Kurulca seçilecek.

Tasarıyla, devir sonrasında Vakıfbank'ın hukuki rejiminin, 4603 sayılı Ziraat Bankası, Halk Bankası ve Emlak Bankası Hakkında Kanuna tabi bankalara uyumlu olmasını sağlamaya yönelik bazı düzenlemeler yapılıyor.

Türkiye Kalkınma Bankası'nın merkezi, sermayesi, organları ve faaliyet konuları ile karın dağıtımına ilişkin hususlar esas sözleşmeyle düzenlenecek.

Devlet Memurları  Kanunu'na eklenen maddeyle, Türkiye'de merkez veya temsilciliği bulunan uluslararası kuruluşlarda kamu kurumlarında istihdam edilen personel  görevlendirilebilecek.

Tasarı, Türkiye Kalkınma Bankası'nın kuruluşuna ilişkin kanundan değişiklik yapıyor. Buna göre Banka ve iştirakleri, yapım ihaleleri hariç, Kamu İhale Kanunu, Harcırah Kanunu, Taşıt Kanunu, Kamu Konutları Kanunu, Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanun,  Küçük ve Ortak Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme  İdaresi Başkanlığı Kurulması Hakkında Kanun, Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'ye tabi olmayacak.

Türkiye Kalkınma Bankası yalnızca anonim şirketlere değil, tüm gerçek ve tüzel kişilere kredi  verebilecek.

Banka, Kanun yürürlüğe girdikten 180'inci gününden itibaren İş Kanunu hükümlerine tabi olmayan personeli çalıştıramayacak. Bankanın mevcut personelinden,  İş  Kanunu'na tabi olarak çalışmak istemeyenlere diğer kamu kurumlarına geçme imkanı tanınacak. Bankada emeklilik hakkını kazanmış ve kazanacak personel emekliliğe teşvik edilecek.

- Emlak Bankası mudilerinin alacakları -

Türkiye Emlak Bankası kapsamında mevduat niteliğinde olan ancak Halk Bankası ve Ziraat Bankası ile yapılan devir protokolü kapsamı dışında kalan alacaklar, Tasfiye Kurulu tarafından sıra cetveli kaydına gerek olmaksızın mudilere ödenecek.

Katılımcıların bireysel emeklilik hesaplarındaki  fon paylarına ilişkin tedbir, haciz, iflas, rehin ve benzeri her türlü idari ve adli talepler, katılımcının bireysel emeklilik hesabının bulunduğu emeklilik şirketlerince yerine getirilecek.

Bireysel Emeklilik Kanunu'na tabi olan gerçek ve tüzel kişiler için; alınan kararlara, çıkarılan yönetmelik ve tebliğler ile yapılan diğer düzenlemelere uyulmaması halinde uygulanan 2 bin lira olan para cezası, 10 bin liraya kadar yükseltilebilecek.

Bireysel emeklilik sistemindeki devlet katkısından, vatandaşlıktan çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler de yararlanabilecek.

Hazine Müsteşarlığı, risk  yönetimi  kapsamında yap-işlet-devret, yap-işlet, yap-kirala-devret ve benzeri finansman modelleri  ile gerçekleştirilen yatırım ve hizmetler için verilen taahhütler ile gerçekleşmesi gelecekteki bir koşula ya da olaya bağlı olan taahhütlerin kamuya  muhtemel mali yüklerini takip etmek amacıyla bilgi ve belge istemeye yetkili olacak.

Müsteşarlık, yasal zorunluluklar dışında söz konusu bilgi ve belgelere ilişkin gizlilik ilkelerine uyacak. Müsteşarlık tarafından talep edilecek bilgi ve belgelerin temin edilmesi konusunda belirlenen usul ve esaslara uymayan taraflara idari para cezası uygulanacak.

Türkiye-Avrupa Birliği mali işbirliği çerçevesinde yürütülen program ve projelerin uygulanması sırasında gerekli olan ilave finansman, proje sahibi idarelerin bütçelerinde  yer alan  ödeneklerden Ulusal Fona transfer edilmek suretiyle karşılanabilecek.

Kamu kaynaklarının kullanımına ilişkin Hazine Müsteşarlığı'na hesaplarına yatırılan yetkilendirme ücreti, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı'nın muhasebe birimi hesabına yatırılacak.

- Katılım sigortası ve yönetici şirket yeniden tanımlanıyor -

Tasarıyla Sigortacılık Kanunu'nda da değişiklik yapılarak, "katılım sigortası" ve "yönetici şirket", yeniden tanımlanıyor. Buna göre, katılım sigortası, sigortalılar ile sigortacının, katılım ilkelerine göre sigorta güvencesi sağladığı ve faaliyetlerinin belirlenen ilkelere göre yürütüldüğü sigortayı temsil edecek.

Yönetici şirket ise sigorta teminatı sağlayan yurt içinde ya da yurt dışında yerleşik kişiler adına sigortacılık faaliyetlerinin gerçekleştirileceği sigorta piyasaları kurmak ve yönetmek üzere kendisine Müsteşarlık tarafından faaliyet izni verilen anonim şirketleri olarak tanımlanacak.

Zorunlu  sigortalar   kapsamındaki  tazminatlar, ilgili genel şartlarla tespit edilen teminat içeriği ve hesaplama esaslarına göre belirlenecek. Zorunlu sigorta sözleşmelerinin feshine ilişkin esaslar, ilgili genel şartlarda düzenlenecek.