Bakan Nebati: Kripto para işlem platformu FTX'in ilişkili olduğu gerçek ve tüzel kişiler nezdinde inceleme başlatıldı

İstanbul

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Atatürk Kültür Merkezi'nde (AKM) Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü'nün 555. yılı dolayısıyla düzenlenen etkinlikte yaptığı konuşmada, sabaha karşı Düzce'nin Gölyaka ilçesinde meydana gelen 5,9 büyüklüğündeki depremde yaralananlara acil şifa, etkilenenlere ise geçmiş olsun dileklerini iletti.

Depremin hemen ardından devletin ivedilikle harekete geçtiğini, gereken tüm desteği kapsamlı ve en hızlı şekilde sağladığını, bölge insanına ulaştırdığını belirten Nebati, devam eden süreçte de tüm afetlerde olduğu gibi depremzede vatandaşlara gereken her türlü yardım ve destekte bulunulacağını kaydetti.

Nebati, Türkiye'nin en köklü kurumlarından olan Darphane'nin tam 555 yıl önce, çağ açıp çağ kapatan Fatih Sultan Mehmet Han tarafından, İstanbul'da Beyazıt Camisi civarında kurulduğunu ve asırlardan bu yana önemli görevler üstlendiğini anımsattı.

Darphane'nin yakın dönemdeki yerli ve milli pasaport üretiminin bu önemli çalışmalara güncel ve kıymetli bir örnek olduğunu, küresel çip krizi sebebiyle pasaport tedariki dahil birçok alanda tüm dünyada ciddi sıkıntılar yaşanırken, pasaport üretimini Türkiye'de gerçekleştirecek altyapıyı kurmayı başardıklarını aktaran Nebati, İçişleri Bakanlığı ile iş birliği halinde dünyanın en güvenilir pasaportlarından birini Darphane'de üretir hale geldiklerini söyledi.

"Kazandıran Çeyrek Hesap Sistemi'nde 13,5 ton altın toplandı"

Nureddin Nebati, Darphane'nin, Türkiye Ekonomi Modeli kapsamında makroekonomik ve finansal istikrarı güçlendirmek üzere devreye aldıkları politikaların uygulanmasında da önemli rol oynadığını vurgulayarak, bu kapsamda hayata geçirilen Darphane Kazandıran Çeyrek Hesap Sistemi'ne değindi.

Nebati, "Sistemin başladığı 1 Mart'tan itibaren vatandaşlarımızın sisteme olan güven ve ilgileri artarak devam ediyor. 23 Kasım'a kadar olan dönemde Darphane Çeyrek Altın Hesabı kapsamında yaklaşık 237 kilogram, Banka Altın Değerlendirme Sistemi kapsamında yaklaşık 6 ton 586 kilogram ve rafineriler aracılığıyla yaklaşık 6 ton 660 kilogram olmak üzere toplam 13 ton 513 kilogram altın toplanmıştır. Bu bir rekordur." dedi.

Önceki gün Darphane Altın Sertifikası'nı Borsa İstanbul nezdinde ihracını gerçekleştirerek işleme açtıklarını hatırlatan Nebati, bu ihraçla 5 ton altın karşılığı olmak üzere 500 milyon adet sertifikanın yatırımcılara sunulduğunu, Darphane'nin yakın zamanda "Dijital Altın Projesi" ile altın tasarruf sistemine ve altının ekonomideki işlevine önemli katkı sağlayacağını vurguladı.

"MASAK, FTX kapsamında inceleme başlattı"

Hazine ve Maliye Bakanı Nebati, gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilerin son dönemde önemli bir değişim ve dönüşüm geçirdiğini ifade ederek, dijital dönüşüm, blokzincir, dijital ödeme sistemleri gibi gelişmelerden bahsetti.

Türkiye'nin yerli ve milli kartı TROY ödeme sistemine değinen Nebati, tüm kart kullanıcılarına ve bankalara bu sistemi kullanmaları çağrısında bulundu.

Nebati, halihazırda Türkiye'de toplam 29 ödeme kuruluşu ve 45 elektronik para kuruluşunun aktif faaliyet gösterdiğine işaret ederek, sözlerine şöyle sürdürdü:

"Ödeme ve elektronik para kuruluşlarının yenilikçi ve inovatif yaklaşımı, hanehalkının finansal hizmetlere erişiminde finansal kapsayıcılık bakımından dijitalleşme sürecinde önemli bir rol oynuyor. Öte yandan, dijitalleşmenin getirdiği fırsatlar kadar risklerin de olduğunu göz ardı edemeyiz.

Geçtiğimiz günlerde ABD'de iflas süreci başlayan kripto para borsası FTX kapsamında, ilişkili olduğu gerçek ve tüzel kişiler nezdinde Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK), gerekli tedbirleri ivedilikle alıp inceleme başlatmıştır. Böylesine büyük bir oluşumun çok hızlı bir şekilde iflas ve kriz sürecine girebildiğini hatırlatmak ve mevcut haliyle kripto para piyasasının azami ihtiyatla yaklaşılması gereken bir alan olduğunun altını çizmek isterim."

"Enflasyondaki tedrici düşüş yakın zamanda gerçekleşecektir"

Nureddin Nebati, salgın süreciyle birlikte oluşan zorlu küresel koşullara rağmen Türk ekonomisinin güçlü ve dinamik bir şekilde ilerlemeye devam ettiğini belirterek, bu süreçte yaşanan olumsuzluklara değindi.

2022'ye gelindiğinde, Rusya-Ukrayna arasında ortaya çıkan savaş koşullarına ve başta enerji olmak üzere hızla yükselen emtia fiyatlarına rağmen Türkiye'nin yatırım, istihdam, üretim ve ihracatı odağına alan Türkiye Ekonomi Modeli sayesinde dengeli ve istikrarlı büyüme eğilimini sürdürdüğünü aktaran Nebati, istihdam, ihracat ve turizmde yaşanan olumlu gelişmeleri paylaştı.

Salgın, savaş, bozulan küresel tedarik zincirleri, enerji ve gıda arz güvenliği sıkıntıları, emtia fiyatlarındaki artışlar gibi pek çok etmenin dünyada enflasyonu bir süredir yukarı yönlü baskıladığını vurgulayan Nebati, şunları kaydetti:

"Enflasyonla mücadele hedefiyle birçok ülke politika faizlerini artırma yoluna gitmişse de bu tercihleri, resesyon endişelerini de giderek körüklemiştir. Nitekim uluslararası kuruluşlar bu kapsamda sürekli yeni uyarılar yapıyor. Dünya değişiyor. Yeni şeyler söyleme zamanı geldi. Yeni şeyler söyleyeceksiniz ki dünyayı yakalayacaksınız, yeni şeyler uygulayacaksınız ki dünyayı geçeceksiniz, o kadar önemli adımlar atacaksınız ki bir yüzyılı kendi yüzyılınız ilan edeceksiniz. Bizler de ülkemizde fiyat istikrarını sağlamak ve vatandaşımızın alım gücünü artırmak için kapsamlı adımlar atıyoruz. İnşallah, enflasyondaki tedrici düşüş yakın zamanda gerçekleşecektir."

Nebati, enflasyonun verdiği olumsuzlukların ortadan kaldırılması için her türlü tedbiri aldıklarını söyledi.

"KKM sonrası döviz hesaplarının toplam mevduatlardaki payı 20 puan düştü"

Hazine ve Maliye Bakanı Nebati, Türkiye Ekonomi Modeli kapsamında öncelikle finansal piyasalarda ortaya çıkan ekonomik temellerden uzak oynaklıkları azaltacak, finansal istikrarı destekleyecek ve TL cinsinden tasarrufları özendirecek özgün enstrümanları devreye aldıklarını belirterek, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Bunlardan en önemlisi elbette Kur Korumalı Mevduat ve Katılma Hesapları'dır. KKM'yi sadece bütçeye getirdiği yük üzerinden değerlendirip ekonominin geneli üzerinde sağladığı katkıyı görmezden gelmek, kesinlikle sağlıklı ve bütüncül bir bakış açısı değildir. KKM'nin katkısıyla döviz tevdiat hesaplarının toplam mevduatlardaki payı, yaklaşık 20 puanlık bir düşüşle yüzde 50,6'ya gerilemiştir. KKM uygulamasıyla birlikte TL mevduatın ortalama vadesi de önemli oranda artarak 2 katına yükseldi. Bu durum, sektörün en önemli risklerinden biri olan vade uyumsuzluğunda kayda değer bir iyileşme sağlamıştır. Yılbaşına göre değerlendirdiğimizde, bugün küresel çapta tarihi en güçlü dönemlerinden birisini yaşayan ABD dolarına rağmen Türk lirasının reel değeri artış kaydetmiştir. Öte yandan, döviz kurundaki oynaklık da azaldı."

Nebati, kimi çevrelerin ülkede işler tıkırında gittiğinde hemen felaket çağrısında bulunduğunu, bunların sürekli karanlık senaryolar yazıp dursalar da bir sonuç alamadığını söyledi.

Döviz kurundaki oynaklığın ilerleyen dönemde de az olmasını beklediklerini vurgulayan Nebati, "KKM'nin bütçeye maliyeti üzerinden eleştirilerde bulunanlara tavsiyem, bu somut faydalarını da dile getirerek daha objektif ve bütüncül bir değerlendirmede bulunmalarıdır." dedi.

"Her fırsatta felaket tellallığı yapmaya çalışanların hezeyanlarını iyice artırdı"

Bakan Nebati, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğindeki iktidarları boyunca gelişen her durum karşısında, birinci derecede milletin çıkarlarını gözeterek ilerlediklerini, eser ve hizmet siyasetinden bir milim dahi sapmadıklarını söyledi.

Gelen tüm krizlerin üstesinden gelen bir iradeleri bulunduğunu aktaran Nebati, şöyle konuştu:

"Bu irade şunu çok iyi bilir, kaderin üstünden bir kader vardır. Bu kader, bu ülkeyi 21. yüzyıl ülkesi yapacak. Bu kader, 'Türkiye Yüzyılı' derken, bunu dillendirenleri de asla yarı yolda bırakmayacak. Başaracağız ve yüzyılın sonuna gelindiğinde torunlarımız emek sarf eden görünen ve görünmeyen tüm kahramanları öyle bir yad edecek ki, 'iyi ki Türkiye Cumhuriyeti vatandaşıyım, iyi ki 21. yüzyılda dünyaya geldim, iyi ki 21. yüzyıla damga vuran Recep Tayyip Erdoğan'ın torunlarıyım' diyecek."

Zorlu küresel koşullara rağmen ülkenin kaydettiği büyük başarıları görmezden gelerek her fırsatta felaket tellallığı yapmaya çalışanların son dönemde hezeyanlarını iyice artırdığını belirten Nebati, hep birlikte ileriye bakmaya, yarına beraberce yön vermeye ve Türkiye Yüzyılı'nı inançla inşa etmeye devam edeceklerini sözlerine ekledi.

Konuşmasının ardından Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürü Abdullah Yasir Şahin tarafından Nebati'ye günün anısına ilk kayıt para olan 50 kuruş kaime (1861 tarihli), 100 kuruş kaime (1878 tarihli) ve II. Abdülhamit dönemine ait 1.000 kuruşluk iç borç kağıdı hediye edildi.

Bu arada, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü'nün ilk günden bu yana geçirdiği serüveni anlatan, sikke, madeni para ve askeri nişan gibi eserlerin yer aldığı "Kudret ve Hafıza" sergisinin açılışı da gerçekleştirildi. Bakan Nebati, sergiyi ziyaret ederek eserler hakkında bilgi aldı.