Yumurta vitaminlerle yüklü ve kaliteli protein içeren, dünyadaki en iyi protein kaynaklarından biri...

Son yıllarda kullanılan protein kalitesine ilişkin dört bilimsel cetvelden üçünde protein kalitesi açısından yumurta; süt, sığır eti, peynir altı suyu ve soyayı geçip en yüksek puanı almıştır.

Neden faydalıdır?

Yumurta, mükemmel bir protein kaynağı olmasının ve dokuz temel amino asit (proteinlerin yapıtaşı) içermesinin yanı sıra göz, beyin ve kalbimiz açısından olumlu etkisi olan vitamin ve besinlerle yüklüdür. En iyi kolin kaynaklarından biridir ki kolin bir vitamin olmamasına rağmen sağlıklı olmak için beslenme tarzınızda yer alması gereken önemli bir besindir. Kolin, kardiyovasküler ve beyinle ilgili fonksiyonlar ile hücre zarınızın sağlığı için gereklidir.

Yumurta sarısında bulunan lesitinin önemli bir öğesi olan fosfatidilkolin karaciğerimiz için çok önemlidir. Yeterli fosfatidilkolin olmazsa karaciğerde hem yağ hem kolesterol birikir. Yani lesitin karaciğer yağlanmasını engelleyen bir aktivite gösterir.

Saç ve tırnakları besler

Yüksek kalitede proteine, lutein ve zeaksantine, kolin ve fosfatidilkoline ek olarak yumurtada aynı zamanda küçük miktarda da olsa on beş vitamin ve mineral mevcuttur. Büyük bir yumurta günlük riboflavin (B2 vitamini) ihtiyacının yüzde on sekizini, günlük B12 vitamin ihtiyacının yüzde on dördünü, kanserle savaşan önemli bir mineral olan selenyum günlük ihtiyaç miktarının da yüzde yirmi dokuzunu sağlar. Sadece bu kadar da değil! Yumurtalar iyi görünmenizi de sağlar! Yüksek miktarda sülfür içermelerinden dolayı saç ve tırnak sağlığınızı destekler. Çoğu kişi yumurtayı beslenme tarzınıza dahil ettikten sonra saçının daha hızlı uzadığını söylemektedir, özellikle de eğer daha önce takip ettiği beslenme tarzları sülfür ya da B12 vitamini açısından zayıfsa.

Biliyor muydunuz?

İnsanlar kolesterolden korktukları için yıllarca yumurta tüketiminden kaçındılar, fakat yumurta sarısındaki kolin esasen karaciğerdeki kolesterol ve yağ birikimini önlemeye yardımcı olur. Yumurta sarısı en zengin fosfatidilkolin kaynağıdır. Büyük bir yumurta 300 mcg kolin ki bunların tümü sarısındadır ve aynı zamanda 315 mg fosfatidilkolin içerir.

Kalp Sağlığı için Yumurta!

Yumurtada bulunan kolin, vücutta betain olarak adlandırılan ve kalp hastalığı için risk faktörü olan homosisteinin azalmasına yardımcı olan bir metabolit oluşturur. Fosfatidilkolin ayrıca karaciğer hastalıklarının tedavisinde kullanılır ve yurtdışındaki çoğu beslenme uzmanı bu maddeyi karaciğer destek programının bir parçası olarak tavsiye eder. Fosfatidilkolin hücre zarlarının temel taşıdır ve karaciğerin çok sayıda toksik etkiden korunmasına yardımcı olur. Ayrıca kolin vücuttaki en temel nörotransmitterlerden biri olan asetilkolin!in sentezi için de gereklidir. Asetilkolin hafıza ve zihin için çok önemlidir; Physicians'Desk Reference'ta belirtildiğine göre, beyindeki uygun asetilkolin seviyesinin Alzheimer da dahil olmak üzere bazı akıl hastalıklarına karşı koruyucu olduğuna inanılır. Dolayısıyla yumurta, tıpkı balık gibi beyin için ideal bir besindir!

Sağlıklı gözler için yumurta!

Yumurta aynı zamanda "göz" içinde faydalı bir besindir, söz göz sağlığından açıldığında bahsi geçen yeni iki "süperstar" lutein ve zeaksantinden içerir. Göz retinasının makülasında da var olan lutein hem doğal güneş ışığından hem de yapay iç mekan ışığından gelen zararlı, yüksek enerjili gözle görülür mavi dalga boylarını filtreler. Bazı öneriler lutein ve zeaksantinin göz sağlığı için en etkili besin takviyeleri (ilaç olarak) arasında yer aldığını söylüyor. Ancak Ağustos 2004 'te Journal of Nutrition' da yayınlanan bir makaleye göre, yumurtadan alınan lutein miktarı bu takviyelerden alınanlardan dahi çok yüksektir.

Ispanaklı yumurta mucizesi!

Karotenoidler (besine rengini veren bir pgmenttir ve özellikle kansere karşı koruyucudur) yağların yardımıyla her zaman çok daha iyi emilirler ki lutein de bir karotenoid'dir. Dolayısıyla her ne kadar yumurta sarısında, diğer bir lutein kaynağı olan ıspanaktakinden biraz daha az lutein bulunsa da biyoyararlılığı (vücuttaki kullanımı) daha yüksektir. Maksimum fayda sağlamak için yumurta ve ıspanağı bir arada tüketin. Böylece bu önemli besin maddesini iki güçlü kaynaktan maksimum düzeyde almış olursunuz ki yumurta sarısından gelen yağ da bu karatenoidlerin emilimlerini kolaylaştırır. Ispanaklı yumurta ile taçlandırdığınız ve yanında taze sıkılmış bir bardak portakal suyu tükettiğiniz bir öğünle; portakal sayesinde aldığınız demirin emilimini arttırmış luteinden zengin bir beslenme sağlamış olacaksınız .

Meme kanserinden korur!

Yakın tarihli bir araştırmada yumurta tüketiminin göğüs kanserine karşı koruyucu olduğu kanıtlanan iki temel beslenme modelinden biri olduğu ortaya konulmuştur. Ocak 2005'te , Cancer Epidemiology Biomarkers and Prevention'da , Çin'den Hong Kong'a oradan da Birleşik Devletler'e göç eden Çinli kadınların göğüs kanseri vakalarındaki farklılıklarını vurgulayan bir araştırma yayınlanmıştır. Bu çalışmaya göre araştırmacılar beslenme tarzlarındaki değişikliklere göz attılar ve iki önemli fark keşfettiler. Birincisi en çok meyve sebze tüketen kadınların göğüs kanserine yakalanma sıklıkları önemli derecede düşüktü. Bunda şaşırtıcı bir yan yok! Ancak ikincisi, en çok yumurta tüketen kadınlarda göğüs kanserine ender yakalanıyor gibi görünüyordu. Hafta da altı yumurta yemek, iki yumurta yemeğe kıyasla göğüs kanseri riskini yüzde kırk dört oranında düşürüyordu.

Yumurta nasıl tüketilmeli?

Yağda kızartılmadığı sürece, melemen, omlet, sebzeli yumurtalar elbette tüketilebilir. Bunun yanında, katı, rafadan ya da çiğ olarak da tüketebilirsiniz. Burada dikkat edilmesi gereken iki nokta ise şudur: Birincisi yumurta salmonella mikrobu taşıyabileceğinden güvenilir kaynaklardan alınmalı ve şüphe duyuluyorsa kaynatılarak tüketilmeli ve çiğ tüketilmemelidir. İkincisi ise; yumurta çok fazla çırpılmamalı ve kırıldıktan sonra havayla çok uzun süre temas etmemelidir. Yumurta sarısı, oksijen ile okside olduğu takdirde sağladığı faydalar azalacaktır.

Sadece beyazını yemeyi bırakın!

Sadece yumurtanın beyazını yemeği bırakın. Kahvaltı için sadece yumurta akı ile yapılmış omlet önerisi verilmesi ya da sadece yumurta akı ile beslenerek sağlıklı ve dinç kalınabileceği düşüncesi beni son derece rahatsız etmekte. Unutmayalım ki; yumurta sarısı bizim için yararlıdır! Kolesterol konusunda mı endişelisiniz? Harvard Medical School Guide to Healthy Eating'e göre , "Daha çok sayıda yumurta tüketen insanların, daha az tüketenlere kıyasla daha sık kalp krizi geçirdiğini gösteren tek bir araştırma sonucu dahi yoktur. "İnsanlar beslenme tarzına bağlı kolesterole çok değişik tepkiler verirler ve yumurtanın sağlığınız üzerindeki etkileri içerdiği kolesterol miktarına bakılarak önceden tahmin edilemez.

BANU TOPALAKÇI - BUGÜN GAZETESİ