Son 35 yılı işgaller ve iç çatışmalara sahne olan Afganistan'da geçtiğimiz Cumartesi günü yapılan tarihi Cumhurbaşkanlığı seçiminin kazananı Afgan halkı kaybedeni ise Taliban oldu.

5 Nisan seçimleri hem Afgan halkı için hem de Afgan güvenlik güçleri için sıradan bir seçim olmanın ötesinde, olmak veya olmamak meselesiydi. Zira Taliban seçimden önce yayınladığı bildiri ile halkın oy kullanacağı seçim merkezleri de dahil olmak üzere devlet dairelerini, Afgan emniyet güçlerini hedef alan saldırılar düzenleyeceğini duyurmuş, Afgan halkından devlet dairelerinden ve seçim merkezlerinden uzak durmalarını talep etmişti. Bazı dış devletler de dahil olmak üzere bir çok kurum ve güvenlik uzmanı ise Afgan güvenlik güçlerinin seçim süresince ülke genelinde güvenliği sağlamada yetersiz kalacağını bu yüzden seçime katılımın 2009 yılına oranla daha düşük seviyede gerçekleşeceğini dillendiriliyordu.

Tüm bu olumsuz senaryolara ve Taliban'ın seçim öncesi özellikle başkent Kabil?de gerçekleştirdiği saldırılara rağmen Afgan halkı sandığa gitmeyi tercih etti. Toplam 12 milyon kayıtlı seçmenin olduğu ülkede 7,5 milyondan fazla seçmen sandığa giderek hem kendisini baskı altına almaya çalışan Taliban?a hem uluslararası camiaya güçlü bir mesaj vermiş oldu. Ülkedeki onca güvenlik sorununa rağmen seçime katılım oranının yüzde 58 olması ve halkın seçime yoğun ilgi göstermesi, seçmenin Taliban'a, ?Artık bu ülkede şiddete yer olmadığı ve demokrasiden geriye dönüş olmayacağı? mesajı olarak yorumlandı. Ülkenin dört bir yanındaki seçim merkezlerinde oluşan kilometrelerce kuyruklar halkın artık Taliban tehditlerini pek de ciddiye almadığının açık bir göstergesi oldu. Bir çok oy merkezinde oy pusulaları bittiğinden dolayı seçim merkezlerine oy pusulası takviyesi yapıldı. Böylesi bir ilginin olacağı Afganistan Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu tarafından bile beklenmediğinden her merkeze yaklaşık 800 oy pusulası gönderilmişti ama bir çok merkezde bu pusulalar sabahın erken saatlerinde tükendi.

Seçimin düzenlenmemesi için Taliban'ın elinden geleceğini yapacağını duyurmasına rağmen ülke genelinde pek de ciddi bir güvenlik sorunu yaşanmadı. Seçim sürecinde Afgan güvenlik güçlerinin hiçbir yabancı ülke askerlerinden yardım almadan ülke genelinde güvenliği sağlaması Afgan halkının güvenlik güçlerine olan inancını artırırken, Afgan güvenlik güçlerine şüpheye bakanlara ise bir cevap niteliği taşıyordu. Kabil?de konuştuğumuz polis memuru Hayrullah, ?Seçmenlerin güvenliğinin sağlanması bizim için görev olmaktan çıkıp adeta bir onur meselesi oldu? diyor. Hayrullah, ?Hem 2014 ve sonrasında Afgan güvenlik güçlerinin ülkede güvenliği sağlayamayacağımıza iddia edenlere, hem de bu ülkeyi karanlık günlere geri döndürmek isteyen radikal gruplara halkımızın güven içinde sandığa gitmelerini oy kullanmalarını sağlayarak en iyi cevabı vermiş olduk? dedi.

SEÇİM SONUÇLARI 24 NİSANDA AÇIKLANIYOR
Afganistan Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu resmi sonuçların 24 Nisan?da açıklanacağını duyurdu. Seçim merkezindeki kaynaklarımdan aldığım bilgiye göre eski maliye bakanı Eşref Gani seçimi az bir farkla önde götürüyor. Eski dışişleri bakanı Dr. Abdullah Abdullah ise ikinci sırada. Şu anki Cumhurbaşkanı Hamid Karzai?nin favori adayı olduğu iddia edilen ve kendisi eski dışişleri bakanı olan Zalmay Resul ise üçüncü sırada. Seçim kurulu yetkilileri hiçbir adayın yüzde elli barajını aşamayacağını ve seçimin büyük bir olasılıkla ikinci tura kalacağını dile getiriyor. Cumhurbaşkanlığı sarayındaki kaynağım ise Cumhurbaşkanı Karzai?nin dün Eşref Gani ile görüştüğünü, bugün ise Dr. Abdullah Abdullah?la görüşüp her iki lideri koalisyon hükümeti kurulması için ikna etmeye çalıştığını söylüyor. Eşref Gani iki gün önce yaptığı açıklamada kendisinin koalisyon hükümetine karşı olduğunu dile getirmiş ve seçimi kaybedecekse de ikinci tura gidip kaybetmeyi istediğini dile getirmişti. Burada yabancı ülkelerin özellikle ABD ve İngiltere?nin ne yönde tavır alacağı merak ediliyor. Bu ülkelerin seçimin ikinci turunun yapılmasından yana tavır alması halinde Eşref Gani?nin seçimi kazanacağına kesin gözüyle bakılıyor Ancak ilk turda bir varlık göstermeyen adeta karizması çizilen Taliban?ın ikinci tur öncesi ciddi saldırılar yapmasından endişe ediliyor. Taliban, ilk turda kaybettiği itibarını yeniden kazanmak için ikinci turda varını yoğunu ortaya koyarak ülke genelinde gücünü ispat etmeye çalışacağı tahmin ediliyor. Ayrıca ilk tur seçimleri 121 milyon dolara mal olmuştu. Seçimin ikinci turunun da ülke ekonomisine ciddi bir yük getirmesi bekleniyor. İşte bu nedenlerden dolayı yabancı ülkelerin ikinci tura pekte sıcak bakmadıkları iddia ediliyor.

İlk turda sandığa giderek ülkede gerçek demokrasinin tohumlarını eken halkın sesine kulak verilecek mi bunu öğrenmek için yaklaşık bir ay beklememiz gerekiyor. Zira Afganistan Bağımsız Yüksek Seçim Kurulunun takvimine göre ikinci tur seçimlerin 28 Mayıs 2014 tarihinde gerçekleştirilecek. Hem Cumhurbaşkanı Karzai?nin hem de yabancı devletlerin Afganistan?ın istikrarı ve geleceği için halkın sesine kulak vererek kapılı kapılar ardından kurulan bir hükümet yerine halkın yüzde elliden fazlasının oyunu almış meşru bir hükümetin kurulmasından yana tavır alması gerekir. Aksi takdirde Afganistan?ın içinde bulunduğu karmaşa ve istikrarsızlığın uzun yıllar sürmesi ve ülkedeki çatışma ortamının devam etmesi öngörülüyor. Ayrıca Taliban?ın tüm tehditlerine rağmen sandığa giden 7,5 milyon insanın demokrasiye ve seçime olan inancı kaybedilmiş olur, çünkü kendilerinin seçtiği bir kişinin değil de kapalı kapılar ardında seçilen bir kişin cumhurbaşkanı olması halkın iradesini hiçe saymak olur.

MUSTAFA DEVECİ
KABİL

İHA