Afet Sigortaları Kanunu Meclis'ten geçti

Afet Sigortaları Kanunu Tasarısı TBMM Genel Kurulu'ndan geçti. 'Tsunami' de zorunlu deprem sigortası kapsamına alınıyor. Su ve elektrik abonelik işlemlerinde yeni zorunluluk geliyor.

Afet Sigortaları Kanunu Tasarısı, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilerek yasalaştı.

Kanun, binalarda deprem sonucu meydana gelebilecek maddi zararların karşılanmasını teminen yaptırılacak zorunlu deprem sigortası ile sigorta şirketlerince teminat verilemeyen veya teminat verilmesinde güçlükler bulunan çeşitli afetler ile riskler sonucu meydana gelebilecek maddi ve bedeni zararların karşılanmasını sağlamak amacıyla sunulacak sigorta ve reasürans teminatlarına ilişkin usul ve esasları belirliyor.

Zorunlu deprem sigortası kapsamı yeniden belirleniyor; binalarda depremin neden olduğu maddi zararlar ile deprem nedeniyle ortaya çıkan yangın, infilak, dav dalga (tsunami) ve yer kayması sonucu oluşan zararlar da teminat altına alınıyor.

Düzenlemeye göre sunulacak sigorta ve reasürans teminatları Bakanlık nezdinde kurulacak kamu tüzel kişiliğini haiz ''Doğal Afet Sigortaları Kurumu'' tarafından verilecek. Kurum ile kanun kapsamında gerçekleştirilecek iş ve işlemler, KİT ve Fonların TBMM Tarafından Denetlenmesinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun, Sayıştay Kanunu, Harcırah Kanunu, Kamu Mali Yönetimi ve Kontrolü Kanunu ile Kamu İhale Kanunu'na tabi olmayacak.

Kurumun teknik işleri ile işletmeye ilişkin iş ve işlemleri, yangın ve doğal afetler branşında ruhsatı bulunan sigorta veya reasürans şirketleri arasından Hazine Müsteşarlığınca belirlenecek bir şirket tarafından teknik işletici sıfatıyla yürütülecek.

-Teminatın verilmesi-

Zorunlu deprem sigortası teminatı kurum tarafından verilecek. Bu teminat, risk yönetimi açısından şartların gerekli kılması durumunda ve Bakan tarafından uygun görülmesi halinde sigorta şirketleriyle müştereken verilebilecek.

Sigorta şirketlerince teminat verilmemesi durumunda deprem, sel, yer kayması, fırtına, dolu, don, çığ düşmesi ve benzeri doğal afetler için kamu yararı açısından gerekli görülmesi halinde sigortacılık ilkeleri gözetilerek Kurum tarafından sigorta veya reasürans teminatı verilebilecek. Kurum tarafından bu teminatların hangilerinin verileceği hususu, Bakan'ın teklifiyle Bakanlar Kurulunca belirlenecek.

Kurum tarafından üstlenilen riskler için ulusal ve uluslararası piyasalardan uygun koşullarda yeterli koruma sağlanamaması halinde, Bakan'ın teklifiyle Bakanlar Kurulunca belirlenecek kısmının uygun bir bedel karşılığında devlet tarafından taahhüt edilmesine karar verilebilecek.

Kurum varlıklarının yatırıma yönlendirilmesinde, yatırım araçları bakımından çeşitlendirme yapılacak ve öncelikli olarak varlıkların likit olması, anapara kaybı riskinin en düşük olması ve getiri oranının yüksek olması ilkeleri esas alınacak.

-Köylerdeki binalar kapsam dışında-

Kat mülkiyeti kapsamında bağımız bölümler, tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete tabi taşınmazlar üzerinde mesken olarak inşa edilen binalar, bu binalar içinde yer alan ve ticarethane, büro ve benzeri amaçlarla kullanılan bağımsız bölümler ile doğal afetler nedeniyle devlet tarafından yaptırılan veya sağlanan kredi ile yapılan meskenler, zorunlu deprem sigortasına tabi olacak.

Kamu hizmet binası olarak kullanılan binalar ve bağımsız bölümler, köy nüfusuna kayıtlı ve köyde sürekli oturanlarca köy yerleşik binaları ve civarında ve mezralarda yapılan binalar ile kat mülkiyeti kapsamında olsalar dahi tamamı ikamet dışı amaçlarla kullanılan binalar da kapsam içinde değerlendirilmeyecek.

Kurum, ilgili mevzuat ve projeye aykırı olarak inşa edilen binaları sigortalamama hakkına sahip olacak. Kurum, taşıyıcı sistemi olumsuz yönde etkileyecek şekilde tadil edildiği ve zayıflatıldığı tespit edilen binaları sigortalamayacak. bu tespitin yapıldığı binaların listesi, Kurum tarafından ilgili idareye gönderilecek.

Zorunlu deprem sigortasının kapsamına giren binalar ve bağımsız bölümlerle ilgili olarak yaptırılan su ve elektrik abonelik işlemlerinde zorunlu deprem sigortasının varlığı ilgili kuruluşça kontrol edilecek. Bu kontrol, gerektiği halde, Kurum tarafından elektronik ortamda sağlanan bilgi ve olanaklarla yapılabilecek.

Kurum, sigortanın yapılması ve düzenli olarak yenilenmesi için zorunu deprem sigortasının kapsamına giren bina ve sitelerin yönetimleri ile kontrol uygulamaları geliştirebilecek.

Malik veya intifa hakkı sahibi, binaların ve her bir bağımsız bölümün projeye aykırı olarak ve taşıyıcı sistemi olumsuz yönde etkileyecek şekilde tadil edilmesine veya zayıflatılmasına karşı gerekli önlemleri almakla yükümlü olacak. Malik veya intifa hakkı sahibi, hasarın projeye aykırı olarak ve taşıyıcı sistemi olumsuz yönde etkileyecek tadilat nedeniyle ortaya çıktığının tespit edilmesi durumunda, sigortadan tazminat alma hakkı kaybedecek.

Zorunlu deprem sigortasına ilişkin tarife ve talimatlar ile azami teminat tutarı, her yıl Bakan tarafından belirlenecek ve Resmi Gazete'de yayımlanacak. Sigorta primlerinin tespitinde binanın yüzölçümü, inşaat türü ve kalitesi, binanın üzerinde bulunduğu arazinin zemin özellikleri; deprem riski ve benzeri hususlar değerlendirilecek.

Zorunlu deprem sigortası bulunan ve deprem nedeniyle hasar gören binalara ilişkin tazminat ödemesi, gerekli bilgi ve belgeler ile hasar tespitinin tamamlanmasını müteakip en geç 30 gün içinde ödenecek.

Zorunlu deprem sigortası kapsamındaki binalar için, kanun ve ilgili diğer mevzuattan doğan devlet konut kredisi açma ve bina yaptırma yükümlülükler, zorunlu deprem sigortası yaptırılmamış olmasının tespit edilmesiyle birlikte ortadan kalkacak.

Düzenleme, yayımı tarihinden 3 ay sonra yürürlüğe girecek.

Tasarının yasalaşmasından sonda TBMM Başkanvekili Güldal Mumcu, yarın saat 14.00'da toplanmak üzere Genel Kurulu kapattı.