AB üyelerinin Ocak ayında kararlaştırdığı İran'a kademeli petrol ambargosu, 1 Temmuz'dan itibaren tamamen yürürlüğe girdi.

Tahran yönetimini nükleer müzakerelerde uzlaşmaya zorlama amaçlı yaptırım, ambargo öncesinde petrol ihracatının yüzde 20'sini Yunanistan, İtalya ve İspanya başta olmak üzere AB üyelerine gerçekleştiren İran'ı önemli önemli bir gelirden mahrum bırakacak.

Uluslararası Enerji Ajansı'na göre ham petrol ihracatı bu yıl yüzde 40 gerileyen İran, bir yandan AB ambargosu nedeniyle uğradığı gelir kaybını Asya ülkelerine yönelerek kısmen telafi etmeyi hedeflerken, diğer yandan ambargocu ülkeleri cezalandırmak için OPEC üyelerine üretimi artırmamaları konusunda baskı yapıyor.

Uluslararası Enerji Ajansı'nın verilerine göre İran'ın, ihracatının yaklaşık yüzde 80'ini oluşturan petrol satışlarından 2010 yılı geliri 73 milyar dolar ve bunda AB üyelerinin payı 14 milyar dolar civarında bulunuyor.

AB'nin yaptırımları, İran petrolünü taşıyan tankerlere sigorta yasağını da kapsıyor. Bu alanda faaliyet gösteren 13 büyük şirketin AB yasalarına tabi olmaları nedeniyle dünyadaki tankerlerin yüzde 95'inin İran petrolünü taşımaktan kaçınacağı belirtiliyor.

AB içinde İran'a petrol ambargosuna en çok ayak direyen ülke, krizdeki Yunanistan oldu. Mali güvenceler vermek zorunda kalmadan İran'dan cazip fiyatlarla petrol ithal edebilen Atina, kendisine 1 Temmuz'dan sonra da istisna tanınması ya da başka ülkelerden petrol ithaline AB'nin garantör olması için bastırsa da bu girişimlerinden sonuç alamadı.

AB üyeleri, İran'ın aradan çıkmasıyla bu boşluğu, Suudi Arabistan başta olmak üzere Körfez ülkeleri ve Libya'nın üretimi artırmalarıyla karşılarken İran, günlük 30 milyon varil üretim hedefini Mayıs ayında 1,6 milyon varil aşan OPEC'i olağanüstü toplantıya çağırdı.