ABD, İngiltere ve Fransa'dan Esed rejimine ortak saldırı

WASHINGTON/LONDRA

ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray'da yaptığı açıklamada, ABD'nin Suriye rejimine yönelik kararını ilan etti.

Trump, "Kısa bir süre önce Amerikan kuvvetlerine, Suriye diktatörü Beşşar Esed'in kimyasal silah kapasitesiyle ilgili yerlere yönelik kesin bir saldırı yapmaları için talimat verdim. İngiltere ve Fransa ile birlikte ortaklaşa bir operasyon şu anda başlamış durumda. İki ülkeye de teşekkür ediyoruz." ifadelerini kullandı.

Esed'in bir yıl önce de kendi halkına yönelik kimyasal silah saldırısı gerçekleştirdiğini söyleyen Trump, bu saldırının ardından ABD'nin Suriye rejiminin hava gücünün yüzde 20'sini yok ettiğini hatırlattı.

"Askeri karşılığı sürdürmeye hazırız"

Duma'daki kimyasal silah saldırısında masum birçok insanın acı bir şekilde hayatını kaybettiğini dile getiren Trump, "Bunlar bir kişinin eylemleri değil, bir canavarın işlediği suçlardır. Bugünkü adımımız, kimyasal silah üretimine ve kullanımına yönelik kararlı bir caydırıcılık cevabıdır. Suriye rejimi kimyasal unsurları kullanmayı bırakıncaya kadar (İngiltere ve Fransa'yla) bu (askeri) karşılığı sürdürmeye hazırız." diye konuştu.

Rusya ve İran'a tepki

Trump, şunları söyledi:

"Bugün suçlu Esed rejimine en çok ekipman, finans sağlayan ve destek veren iki yönetime de bir mesajım var: İran ve Rusya'ya. Ne tür bir millet, masum kadın, çocuk ve erkekleri kitlesel olarak katleden bir suçluyla bağlantılı olmak ister ki? Toplumlar, dostluklarını sürdürdükleri ülkelerle değerlendirilir. Hiçbir devlet vahşi diktatörleri destekleyerek uzun süre devam edemez."

"Rusya karar vermelidir"

Rusya'nın Suriye'de rejimin kimyasal silah kullanmasına engel olacağına ilişkin 2013 yılındaki açıklamasına atıfta bulunan Trump, "Rusya, şu anki karanlık yolda devam mı edeceğine, yoksa medeni milletler arasında istikrar ve barış için bir güç mü olacağına karar vermelidir." değerlendirmesini yaptı.

DEAŞ'a karşı ABD'nin önemli bir başarı kazandığını ifade eden Trump, İran'ın DEAŞ'ın yenilmesinden sonraki süreçten istifade edemeyeceğine dikkati çekti.

"ABD, Suriye'de kalıcı bir şekilde bulunma amacında değildir. Vakti geldiğinde askerlerimizin yeniden eve dönmesini sağlamak istiyoruz." diyen Trump, bununla beraber Esed rejimine gereken karşılığı verdiklerinden emin olmak istediklerini belirtti.

İngiltere Başbakanı May

İngiltere Başbakanı Theresa May, ABD ile Fransa ve İngiltere'nin, Suriye'de rejime ait hedefleri vurmasıyla ilgili açıklamalarda bulundu.

Başbakan May, "Bu akşam İngiliz Silahlı Kuvvetlerine, eş güdümlü ve hedefli darbelerle Suriye rejiminin kimyasal silah kapasitesini azaltması ve bunu kullanmaktan caydırması için yetki verdim." ifadesini kullandı.

Rejimin, Duma bölgesinde 7 Nisan'da düzenlediği kimyasal silah saldırısında aralarında çocukların da olduğu 78 kişinin hayatını kaybetmesine değinen May, şunları kaydetti:

"Bu saldırı kimseyi şaşırtmamalıdır. Suriye rejiminin kendi halkına karşı en korkunç ve menfur şekilde kimyasal silah kullanma sicili var. Bu kalıcı davranış kalıbı durdurulmalıdır. Bu sadece Suriye'deki masum insanları korkunç ölüm ve yaralanmalardan korumak için değil, ayrıca bu silahların kullanımını engelleyen uluslararası normun aşındırılmasına izin veremeyeceğimiz için de gereklidir."

"Diplomatik çabalar sonuçsuz kaldı"

Suriye'ye karşı mümkün olan her diplomatik yolu denediklerini belirten May, bu çabaların sonuçsuz kaldığı söyledi.

Rusya'nın bu hafta Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) gündemine getirilen karar tasarısını veto ettiğini hatırlatan May, "Suriye rejimini kimyasal silah kullanmaktan caydırmak için güç kullanmak dışında pratik bir alternatif yoktu." diye konuştu.

May, bu harekatın bir iç savaşa müdahale etmek ve rejim değiştirmek anlamına gelmediğini belirtti.

Başbakan May, "Harekat, bölgede gerilimleri tırmandırmayacak ve sivil kayıpları önlemek için mümkün olan her şeyi yapacak sınırlı ve hedefli bir darbe niteliğindedir." açıklamasını yaptı.

"Bu, kolay aldığım bir karar değil"

Harekatın amacının Suriye rejimini caydırmak olmasının yanı sıra karşılığını görmeksizin kimyasal silah kullanabileceğine inanan başkalarına da açık bir mesaj olduğunu vurgulayan May, "Bu, Başbakan olarak Silahlı Kuvvetlerimizi muharebeye sürme konusundaki ilk kararım. Bu, kolay aldığım bir karar değil." değerlendirmesinde bulundu.

"Başka bir yolu tercih ederdik ancak bu kez başka bir yol yoktu." diyen May, tarihin herkesin güvenliği için uluslararası toplumun küresel kuralları ve standartları koruması gerektiğini öğrettiğini sözlerine ekledi.

Macron: "Saldırı kimyasal tesislere yapıldı"

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Suriye'de ABD ve İngiltere ile ortak gerçekleştirdikleri operasyonun, rejimin kimyasal tesislerine yönelik olduğunu belirtti.

Konuya ilişkin yazılı bir açıklama yapan Cumhurbaşkanı Macron, geçen hafta Suriye'nin Duma kasabasına düzenlenen kimyasal saldırı ile "kırmızı çizginin aşıldığını" vurguladı.

Kimyasal saldırının arkasında Suriye rejiminin olduğunu kaydeden Macron, ABD ve İngiltere ile gerçekleştirdikleri saldırının Suriye rejiminin kimyasal silah üretim tesisleri ile sınırlandırıldığını ifade etti.

Macron, saldırıda ne tür mühimmat veya silah kullanıldığı ile hangi tesislerin hedeflendiğine ilişkin detay vermedi.

Suriye'de vurulan hedefler

AA muhabirinin yerel kaynaklardan aldığı bilgiye göre ise saldırıda ilk etapta başkent Şam'daki Cumhuriyet Muhafızları, Dumeyr Havaalanı, Şam Uluslararası Havalimanı çevresi, Cemeyre Bilimsel Araştırmalar Merkezi, Kasyun Dağı'ndaki hava savunma sistemleri, Kisve ve Kalamun bölgelerindeki askeri noktalar vuruldu.

ABD, İngiliz ve Fransız güçleri ayrıca rejimin kontrolünde bulunan Hama ilinde havaalanı, Humus ilinin Kuseyr bölgesinde Hizbullah güçleri, Dera'da 89. Tugay olarak bilinen İran güçleri ve bazı askeri noktalar, Suveyda ilinde Halhala Havaalanı ve Dera ilinin İzra bölgesindeki hedeflere saldırı gerçekleştirdi.

Bu arada, Beşşar Esed rejimi medyası hava savunma birliklerinin saldırılara karşılık vererek bazı füzeleri havada imha ettiğini öne sürdü.

Muhabir: Hakan Çopur, Tayfun Salcı, Yusuf Kaya

Kaynak: