'15 Temmuz'da yaşanan Çanakkale ruhuydu..'

WASHINGTON

ABD'nin başkenti Washington'da "15 Temmuz darbe girişimi" konulu panele katılan Türkiye'nin Washington Büyükelçisi Serdar Kılıç, darbecilere karşı halkın adeta "Çanakkale ruhu" ile başarılı bir direniş gösterdiğini söyledi.

Küresel Politika Enstitüsü (GPI), BAU International University ve 15 Temmuz Vakfı tarafından Bahçeşehir Üniversitesi Washington'da "Türkiye'deki Başarısız Darbe: 1 Yıl Sonra" başlıklı panel gerçekleştirildi.

İki oturumda düzenlenen panele, Büyükelçi Kılıç ile ABD'nin eski Ankara Büyükelçisi James Jeffrey, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Müsteşar Vekili Ayşe Kardaş, gazeteci ve 15 Temmuz Derneği Başkanı Zeynep Bayramoğlu, BAU International University Başkan Yardımcısı Walid Phares, 15 Temmuz gazisi Tayyip Ayvalıoğlu, Daily Sabah Gazetesi yazarı Şeyma Eraz, Bahçeşehir Üniversitesi Amerikan Çalışmaları Merkezi Başkanı Burak Kuntay ve National Defense University kıdemli araştırmacısı Denise Natali konuşmacı olarak katıldı. Panelin moderatörlüğünü ise GPI Başkanı Paolo von Schirach üstlendi.

"15 Temmuz'da Türk halkı kahramanlık destanı yazdı"

Panelin ardından AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Kılıç, "15 Temmuz'da Türk halkı bir kahramanlık destanı yazdı ve bu destanın dünyaya anlatılması lazım." dedi.

İnsanların canlarını hiçe sayarak merminin üzerine yürümelerinin ve buna karşılık darbeci askerlerin silahlarını halka doğrultmasının asla unutulmayacağını vurgulayan Kılıç, bu iki zıt unsurun çok etkileyici olduğunu dile getirdi.

Kılıç, "Bir tarafta vatana bağlılığın şahikası var, öbür tarafta da vatana ihanetin en çukur noktasını görüyorsunuz. 15 Temmuz'da yaşanan Çanakkale ruhuydu." ifadelerini kullandı.

O gece Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın halkı sokağa çıkmaya davet etmesiyle insanların hem demokrasiye hem de kendi oylarıyla seçtiği liderlerine sahip çıktığını anlatan Kılıç, 15 Temmuz'da yaşananların hiçbir zaman unutulmayacağını belirtti.

"Allah bir daha yaşatmasın"

Daha sonra adı 15 Temmuz Şehitler Köprüsü olarak değiştirilen Boğaziçi Köprüsü'nde ilk yaralananlar arasında bulunan gazi Tayyip Ayvalıoğlu ise AA muhabirine, "Allah bir daha bu millete böyle şeyler yaşatmasın ve inşallah yaşatmayacak." değerlendirmesini yaptı.

Bu tür bir darbe girişiminin yeniden yapılması halinde milletin tepkisinin daha farklı olacağına dikkati çeken Ayvalıoğlu, halkın cesaretine değindi. Ayvalıoğlu, o gece yaşadıklarını izlediğinde içinde bir miktar hüzün olduğunu söyleyerek, "Ancak sonunda zaferle çıktık ve artık üzülüp kimseyi sevindirmeyeceğiz." diye konuştu.

Paneldeki konuşmalar

Panelde ilk sözü alan 15 Temmuz Derneği Başkanı Zeynep Bayramoğlu, darbe girişimi gecesi bizzat yaşadıklarını ve sonrasında derneğin kuruluş öyküsünü anlattı. Bayramoğlu, Türk halkında Batılı ülkelere karşı haklı bir tepki olduğunu ve bunun hemen geçmeyeceğini vurguladı.

Türkiye'de daha önce de askeri darbelerin yaşandığını anımsatan Büyükelçi Kılıç, 15 Temmuz gecesi olanların önceki darbelerden tamamen farklı olduğunu kaydederek, "15 Temmuz'da yaşanan bir askeri darbe değil, terörist bir saldırıdır." yorumunu aktardı.

Darbe girişimine katılan askerlerin üstlerinden değil, Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) mensubu sivillerden talimat alarak halka ateş açtığına dikkati çeken Kılıç, "Meclisimiz defalarca bombalandı, Emniyet Genel Müdürlüğü bombalandı, Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'a Marmaris'te suikast girişiminde bulunuldu. Biz bunların hiçbirini daha önce görmemiştik." sözleriyle konuşmasını sürdürdü.

Adil Öksüz'ün darbe girişimindeki rolü

Darbe teşebbüsünde rol oynayan en önemli sivillerden olan Adil Öksüz'ün 15 Temmuz'dan önce defalarca ABD'ye giriş-çıkış yaptığını hatırlatan Kılıç, Öksüz'ün Pensilvanya'daki FETÖ elebaşı Fetullah Gülen'den talimat aldıktan sonra Türkiye'ye gidip bunu uyguladığını belirtti.

Gülen'in iade sürecine de değinen Kılıç, "Bir terör örgütünün lideri olan Gülen, Pensilvanya'da serbest bir şekilde dolaşabiliyor, Amerikan medyasına hala mülakatlar vererek 'Darbe girişimiyle ilgim yok' deyip Türk hükümetini suçlayabiliyor. Bu kabul edilemez." görüşünü dile getirdi.

"Amerikan yönetimi daha fazlasını yapmalı"

Ankara'nın Washington'a Gülen'in iadesi ile ilgili olarak 84 kutu belge sunduğunu söyleyen Kılıç, ABD Adalet Bakanlığının hala dosyaları değerlendirmeye devam ettiğini ancak Amerikan yönetiminin bu süreçte daha fazla adım atmasını beklediklerini ifade etti.

Darbe girişiminin ardından Türkiye'nin aldığı önlemlerin eleştirilmesini anlamadığını dile getiren Kılıç, ABD, Fransa ve Almanya'dan örnekler vererek benzer deneyimler yaşayan ülkelerin sayısız tedbire başvurduğunu bildirdi.

"Bu, FETÖ'nün darbe girişimidir"

Eski Amerikan Büyükelçisi James Jeffrey ise 15 Temmuz darbe girişimiyle ilgili, "Bu olay, FETÖ tarafından kullanılan askerlerin organize ettiği bir darbe girişimidir; diğer askeri darbeler gibi değildir." açıklamasını yaptı.

ABD'nin darbe girişimiyle herhangi bir ilgisinin olmadığını savunan Jeffrey, "Donald Trump yönetimi, Obama yönetiminin açtığı yaraları tamir etmeye çalışıyor. Referandum sonrası Başkan Trump, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı arayan ilk liderler arasındaydı ve bu iyi bir şey." dedi.

Jeffrey, 15 Temmuz'a benzer bir sürecin ABD'de yaşanması halinde Amerikan yönetiminin vereceği muhtemel tepkiyi "Çok ağır olurdu." ifadesiyle anlattı.

Darbe girişimi gecesinde bizzat yaşadıklarını dinleyicilerle paylaşan Ayşe Kardaş ise Türk halkının gösterdiği kahramanlık destanını ve demokrasiye nasıl sahip çıktığını örnekleriyle dile getirdi.

"Türkiye olmaksızın bölgede istikrar sağlanamaz"

Gülen'in iade süreci yanında ABD'nin terör örgütü PKK/PYD'ye desteğinin de iki ülke ilişkilerine zarar verdiğini vurgulayan Denise Natali, "Türkiye olmaksızın bölgede istikrarın sağlanması mümkün değildir. Amerikan medyasının söyledikleri bir yana, ABD ile Türkiye ortak çıkarlar etrafında bir şeyler yapmalı." değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye gibi dünyanın en kritik bölgelerinden birindeki askeri darbenin sadece bu ülkeyi değil, tüm bölgeyi doğrudan etkileyeceğine dikkati çeken Burak Kuntay ise Amerikan yönetiminin ve Batılı ülkelerin darbe girişimi karşısında verdiği tepkinin "yanlış" olduğunu belirtti.

Darbe girişimi yaşanan bir ülkede bu olaylardan önce insan hakları sorununa öncelik veren Batılı yönetimlerin iyi niyetlerinin şüpheli olduğuna işaret eden Kuntay, Gülen'in iade süreciyle ilgili olarak da ABD yönetiminin somut olarak bir şey yapması gerektiğini kaydetti.

Üç boyutlu 15 Temmuz gösterimi

Öte yandan, BAU International University tarafından hazırlanan ve 15 Temmuz gecesi yaşananları üç boyutlu gözlükler ile adeta yeniden yaşatan gösterim, katılımcıların büyük ilgisini çekti.

Özel gözlüklerle gösterimi izleyenler çok etkilendiklerini ve özellikle köprüde yaşananları yeniden hissettiklerini dile getirerek, emeği geçen herkese teşekkür etti.

Muhabir: Hakan Çopur-Safvan Allahverdi